2023 Cannes Film Festivali’nde ‘Belirli Bir Bakış’ seçkisinde yer alan İran yapımı ‘Terrestrial Verses’ (Fani Dizeler) filmi geçtiğimiz günlerde ‘Altın Terazi’den ödülle döndü. ‘Fani Dizeler’de yönetmenler Asgari ve Khatami, trajikomik sessizlikten ‘en güçlü ses’e varmayı başarıyor.
2023 Cannes Film Festivali’nde ön plana çıkan ve eleştirmenlerden olumlu notlar alan filmlere yavaş yavaş kavuşmaya başladık. Geçtiğimiz günlerde İstanbullu izleyicilerle buluşan İran yapımı ‘Terrestrial Verses’ ya da Türkçe adıyla ‘Fani Dizeler’ olumlu anlamda küçük çaplı bir şaşkınlık yaşattı.
Ali Asgari ve Alireza Khatami’nin ortaklaşa olarak yönetmenlik koltuğunda oturan film birçok açıdan yüzleri güldürmeyi başarıyor.
Az lafla çok şey katıyor
Altın Terazi Uzun Metraj Film Yarışması’nda ‘En İyi Film Ödülü’nün sahibi olan ‘Fani Dizeler’, 77 dakikalık oldukça kısa süresine rağmen uzun süre hafızalardan silinmeyecek sahnelerle dolu.
Film, az lafla çok iş yapmayı ve çok şey katmayı başararak hem sanatsal açıdan izleyiciyi doyuruyor hem de İran’daki sosyal hayat içinde farklı karakterler üzerinden unutulmaz bir portre çizmeyi başarıyor.
‘Ben buyum’ diyen kadınlar ve erkekler
Derdini sekanslarla anlatmayı seçen Asgari ve Khatami, birbirinden oldukça farklı karakterlerle ekonomik bir sürede hem sek hem de etkileyici bir iş ortaya koyuyor.
Filmdeki her karakter farklı bir temsiliyete sahip. Bu karakterler arasında öğretmenler, öğrenciler, hayvan dostları, kendini var etmek isteyen ve “Ben buyum” diyen kadınlar ya da vücutlarına dövme yaptıran şiir aşığı erkekler var.
Tavizsiz ve sempatik
Toplumun her kesiminden oldukça sıradan insanların en görece zorlu anlarına eşlik ettiğimiz bu yolculukta, hayatın pek çok alanında kendilerine kısıtlama getirilen bu karakterlerimizin her şeye rağmen “Ben buyum” dedikleri anlarda tavizsiz ve bir o kadar da sempatik saniyelerine dahil ediliyoruz.
Candan Erçetin sahnede!
Her biri mizahi dozu yüksek sekanslardan oluşan filmdeki diyaloglar öylesine trajikomik ki bir yanınız gülümserken diğer yanınız acı çekiyor, tam da bu noktada adeta sahneye Candan Erçetin çıkıyor ve sizlere tıpkı ‘Meğer’ şarkısının video klibindeki gibi acı acı tebessüm ediyor.
‘Münferit’ gözükse de aslında durum başka
Otoritenin kendine olan güvensizliğiyle çelişecek kadar kararlı ve kendilerinden emin olan karakterlerin aslında son derece ‘münferit’ gözüken hikâyelerinin aslında birbirleriyle olan paydaşlığını keşfetmek de bir hayli keyifli.
Fevri hareketlerin ya da sert tutumların uzun vadede sanılanın aksine olumsuz sonuçlar doğurduğunu hatırlamanın haricinde başka bir şey daha fark ediyoruz. O da elbette sakinlik.
Sakinliğin ‘sessiz dil’i kayıt altında
Seyirciyi acı acı güldüren bu sakinliğin tonu ve dozu öylesine yerinde ki bir tık üstü fazla, bir tık altı fazla az kalabilirmiş. Ama filmin yönetmenleri, dramatize etmeden ve daha da önemlisi izleyici ile karakter arasında en direkt yolu seçerek bütün bu sakinliğin ‘sessiz dil’ini kayıt altına almış.
Sessizlikten yaratıyorlar
Cannes’ın ‘Un Certain Regard’ (Belirli Bir Bakış) seçkisinde yer alan ve her ne kadar festivalden ödülle dönmese de birçok kişinin takdirini kazanan ‘Fani Dizeler’ bu yılın en güçlü filmlerinden biri olarak dikkat çekiyor.
Asgari ve Khatami, yalnızca güncel bir İran portresi çizmiyor, aynı zamanda güçlü bir sese ulaşıyor ve bu sesi de sessizlikten yaratıyor.
twitter.com/mayksisman
instagram.com/mayksisman
youtube.com/mayksisman
[email protected]
