Sosyal Güvenlik Sisteminde Türkiye’de Emekli ve Çalışan Sayıları
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 2024 yılı verilerine göre Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi ciddi bir dönüşüm sürecinden geçiyor. Ülke genelinde 25,6 milyon aktif sigortalıya karşın, 16,6 milyon pasif sigortalı bulunmaktadır. Bu pasif sigortalıların 12 milyonu doğrudan emekli maaşı almaktadır. Ancak özellikle bazı illerde emekli sayısının çalışan sayısını geçmesi, sistemin sürdürülebilirliği açısından endişe verici bir durum oluşturmaktadır.
Emeklinin Çalışandan Fazla Olduğu İller
SGK’nın il bazlı verilerine göre; Zonguldak, Sinop, Giresun, Bartın ve Balıkesir, Türkiye’de emeklilerin çalışanlardan fazla olduğu beş il arasında yer almaktadır.
Zonguldak: Şehirdeki her 10 kişiden 3’ü emekli konumundadır.
Sinop: Nüfusun yaklaşık yüzde 29’u emekli maaşı almaktadır.
Giresun: Emekli sayısı, çalışan sayısını aşmış durumdadır.
Bartın: Aktif çalışana göre pasif sigortalı sayısı oldukça fazladır.
Balıkesir: Emekli sayısı, çalışan sayısını geçmektedir.
Bu illerdeki aktif/pasif oranı neredeyse 1’in altındadır, yani bir çalışana neredeyse bir emekli düşmektedir.
Kritik Eşik Aşıldı: 1.61 Çalışan 1 Emekliye Yetiyor Mu?
Patronlar Dünyası’nda yer alan habere göre, 2024 yılında Türkiye genelinde aktif/pasif oran 1.61’e gerilemiştir. Bu durum, bir çalışanın bir emekliyi finanse etme sınırlarına yaklaşıldığını göstermektedir. Uzmanlar, ideal oranın 3 ila 4 çalışanın bir emekliye destek olması gerektiğini belirtmektedir. Ancak mevcut durum, sosyal güvenlik sisteminin her geçen yıl daha da zorlanmakta olduğunu ortaya koymaktadır.
Sırada Hangi İller Var?
Beş ilin dışında bazı şehirlerde de emekli ve çalışan sayıları arasındaki dengesizlik hızla artmaktadır. Amasya, Artvin, Çorum ve Edirne gibi iller, bu dengesizlikten etkilenen şehirler arasında yer almaktadır. Eğer bu trend devam ederse, bu iller de yakında emekli nüfusun çalışan sayısını geçtiği iller arasında yer alabilir.
Amasya: Aktif çalışan sayısı, emekli sayısına oldukça yakındır.
Artvin: Çalışan ve emekli sayıları arasında ufak bir fark bulunmaktadır.
Çorum: Çalışan ve emekli sayıları arasında denge sağlanmaya çalışılmaktadır.
Edirne: Emekli ve çalışan sayıları arasındaki fark minimaldir.
Sosyal Güvenliğin Nefes Aldığı Bölgeler de Var
Öte yandan bazı şehirlerde sistem hâlâ denge içinde çalışmaktadır. Örneğin; Şırnak, Şanlıurfa ve Mardin gibi iller, yüksek çalışan sayıları ile dikkat çekmektedir.
Şırnak: Çalışan ve emekli sayıları arasında büyük bir fark bulunmaktadır.
Şanlıurfa: Emekli sayısı, çalışan sayısına oranla oldukça düşüktür.
Mardin: Çalışan ve emekli sayıları arasındaki denge gözle görülebilirdir.
Bu veriler, genç nüfusun yoğun olduğu illerde sosyal güvenlik sisteminin daha sağlam olduğunu göstermektedir.
Emeklilikte Yeni Kriz Kapıda Mı?
Türkiye’de emeklilik sistemindeki bu dengesizlik, gelecekte daha büyük bir krize yol açabilir. Son yıllarda emekli olanların sayısı göz önüne alındığında, sosyal güvenlik sisteminin üzerindeki yükün giderek arttığı öngörülmektedir. Uzmanlar, aktif çalışan sayısının artırılması ve emeklilik sisteminde reform yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunmaktadır.
