Ukrayna’nın ilk haftalarda Rusları püskürten savunmasının kahramanı olarak bilinen Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujniy, Cumhurbaşkanı Zelenski’yle bir güç savaşına girmiş durumda. Aylar önce dedikodu seviyesinde kalan bu iddialar, ikilinin medya üzerinden yaptıkları atışmalar sonrası kamuoyuna da yansıdı. Zelenski, başarısızlıkla sonuçlanan karşı taarruz sonrası “savaşın çıkmaza girdiğini” iddia eden Genelkurmay Başkanı’na “Zalujniy işine baksın, gelecekteki siyasi kariyerinin hazırlığını yapmaktan vazgeçsin” diyerek sert çıkışmıştı.
İkili arasındaki gerginlik geçtiğimiz günlerde “Zalujniy’nin görevden alındığı” iddiasıyla tekrar gündeme oturdu. Ukraynalı Milletvekili Borislav Bereza, Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujniy’nin görevden alındığını duyurdu. Bereza’nın yanı sıra, birçok batılı gazeteci de bilgiyi teyit etmişti. Ukraynalı telegram hesapları, haber sonrası karmaşaya sürüklendi. İddialara göre Zalujniy’nin yerine askeri istihbaratın başı olan Kirilo Budanov getirilmişti. Bu sırada Savunma Bakanlığı tüm iddiaları yalanlayarak tartışmalara son verdi.
ZELENSKİ GÖREVDEN ALAMADI
Milletvekili Aleksey Gonçarenko, Zalujniy’e bir Avrupa ülkesinde büyükelçilik teklif edildiğini ancak bunu reddettiğini söylemişti. Fakat iddialara göre Zelenski, haber erken ortaya çıkınca kararı ertelemeyi seçti.
Valeriy Zalujniy, Ukrayna kamuoyu önünde Rusya’nın erken zafer ilan etmesini önleyen adam olarak tanınıyor. Bu başarısı onu halk gözünde kahraman yaptı. Kimi anketlerde popülaritesi Zelenski’nin bile üzerinde çıkıyor. Aynı zamanda Zalujniy, 2019’da görev başına gelip iç savaşta savaşan milis grupları orduya tam entegre etmesiyle biliniyor. Tüm bunlar, Zalujniy’i Zelenski gözünde bir rakip haline getirdi. Ancak Zelenski’nin çekincesi sadece Genelkurmay Başkanı’nın popülaritesi değil.
ZALUJNİY SAVAŞI BİTİRMEK İSTİYOR
İkili arasındaki gerginliği ünlü ABD’li gazeteci Seymour Hersh, daha net bir şekilde dile getiriyor. Hersh’e göre, Zalujniy’nin hedefinde Rusya ile anlaşmak var. Genelkurmay başkanı hem Rus mevkidaşı Valeriy Gerasimov’la hem de ABD’li meslektaşlarıyla gizli ve düzenli görüşmeler sürdürüyor. Ukrayna’nın kaybettiği topraklardan vazgeçmesi Zalujniy’nin masada tuttuğu kozlardan birisi.
Zelenski ise bu durumdan rahatsız. Ona göre Ukrayna, bir karşı taarruz için daha hazırlık yapmaya başlamalı. Bunun için hem ABD’den aylardır çıkamayan bütçenin çıkması, hem de Ukrayna’da 500 bin kişiyi içeren yeni bir seferberliğin ilan edilmesi gerekiyor. Ancak iki durum da şu an için zor gözüküyor. ABD’li Cumhuriyetçiler, Biden’ın Kasım 2024 seçimlerine yaralı girmesini istedikleri için Ukrayna’ya 60 milyar dolarlık destek paketini sınır güvenliğine bütçe ayrılmamasını bahane ederek onaylamıyorlar.
Ukrayna’da insan gücü sorunları da baş göstermeye devam ediyor. 500 bin kişilik bir seferberliğin ülkede isyana varabilecek bir gerginlik çıkarmasından korkuluyor. Dahası, böylesi bir seferberlik için gereken bütçe de henüz hazır değil.
Ancak Zelenski’nin Zalujniy’nin yerine düşündüğü Kirilo Budanov, yeni bir taarruz konusunda Zelenski’yle hem fikir. Budanov’a göre Ukrayna’nın yakın hava desteği sağlayacak A-10 Warthog tipi uçaklara sahip olması yeni bir taarruzun başarılı olmasını sağlayacak. Bu uçakları emekli eden ABD ordusunun elinde 281 tane var.
Tabii yoğun hava savunma sisteminin bulunduğu Ukrayna gibi bir savaş alanında yakın hava desteği uçaklarının ne kadar başarılı olabileceği tartışma konusu. Ayrıca bu uçakların Ukrayna’ya verilmek üzere bugün ayrılması, pilotlara minimum 1 yılı sürecek eğitim verilmesi anlamına geliyor. Budanov’la ilgili soru işaretleri, yalnızca uçak meselesiyle de sınırlı değil. Ülkede, Zelenski’nin Genelkurmay Başkanı seçiminde liyakatten ziyade sadakat önceleyerek atama yapacağı düşüncesi ortaya çıktı. Zalujniy’nin halk gözünde seviliyor olması Budanov’un işini de zorlaştıracak.
AVRUPA’DAN İYİ HABER
Bu güç savaşının Ukrayna’nın savunma direncini negatif etkilemesi söz konusu. Ancak Ukrayna adına bir olumlu gelişme 50 milyar dolarlık destek paketinin Avrupa Birliği’nde onaylanması oldu. Yine de 2024 yılında 43 milyar dolarlık bütçe açığı bekleyen Ukrayna’nın askeri ekipman içermeyen bu yardımı 3 yılda elde edeceği düşünülüyor. Böylece, ABD’den yeni paketlerin çıkması, Ukrayna’nın maddi krize sürüklenmemesi için aciliyet taşıyor.
Sonuç olarak, Zalujniy bir kez daha Zelenski’yle görüşmek için toplantıya çağrıldı. Washington Post’un haberine göre ABD, Zalujniy’nin görevden alınacağı konusunda bilgilendirildi. Washington Post, ABD’nin karara karışmayacağını söylüyor. Zalujniy bu sefer görevden alınacak mı izleyip göreceğiz.
